Biology (chapter -2) Imp Nots | Std -12

chapter-2 nots

> પુંકેસર ---> 1. તંતું

             ---> 2. પરગાશન (દ્ધિખંડીય , ચતુ: કોટરીય)

> લધુબીજાણુધાની :-અધિસ્તર

                          :- તંતુમય સ્તર ( સ્ફોટિસ્તર)

                          :- મધ્યસ્તરો

                          :- પોષકસ્તર ->પરાગરજને પોષણ પુરૂ પાડે

>----------->બીજાણુજનકપેશી 

                              👇🏻

      લઘુબીજાણુચતુષ્ક / લધુબીજાણુમાતૃકોષ

                              👇🏻

                              👇🏻   લઘુબીજાણુજનન

                              👇🏻

                    લધુબીજાણુચતુષ્ક

>પરાગરજ :- 25-50 micro meter

          

                :- બાહ્યઆવરણ -સ્પોરોપોલેનિન

                :- સ્પોરોપોલેનિન ની ગેરહાજરીને સ્થાને જોવા                         મળતા છિદ્વો -જનનછિદ્વો

                :- અંતા આવરણ - સેલ્યુલોઝ & પેકિટન

                :- બે કોષ :---> 1. વાનસ્પતિક કોષ

                             :---> 2. જનન કોષ

                :-રોગો : અસ્થમા , બ્રોન્કાઇટિસ

                :-સંગ્રહસ્થાન : પ્રવાહી નાઇટ્રોજન (-196°C)

                :- જીવિતતા (Validity) -- 👇🏻👇🏻👇🏻

                    > ઘઉં & ચોખા --  30 Min

                    > [રોઝેસી , લેગ્યુમીનેસી &  

                        સોલેનેસી  કુળ ]    --- મહિનાઓ સુધી

>સ્ત્રીકેસર --> 1. પરાગાસન 

               --> 2. પરાગવાહિની 

               --> 3. બીજાશય :- અંડકની સંખ્યા -

                                                    1 (ઘઉં, ડાંગર, કેરી)

                                   1થી વધુ (પપૈયુ , તરબૂચ, ઓર્કિડ્સ)

>મહાબીજાણુધાની :->1. અંડનાલ

                          :->2. બીજકેન્દ્ર <----- અંડનાલ & અંડકનું

                          :->3. અંડાવરણો               સંગમસ્થાન

                          :->4. પ્રદેહ

                          :->5. ભૂણયુટ          

                                                   મહાબીજાણુમાતકોષ

                                                              👇🏻

                                  મહાબીજાણુજનન    👇🏻

                                                              👇🏻

                                                        મહાબીજાણુ

> માદા જન્યુજનક :- 8 કોષ કેદ્ધિય / 7 કોષીય 

                          :- અંડકતલ તરફ ત્રણ કોષો 👇🏻

                                                    પ્રતિધ્રુવીય કોષો

                   

                          :- અંડકછિદ્ધ તરફ ત્રણ કોષો જોડાઇ -

                                                        |

                                              ----------------------

                                            👇🏻                     👇🏻

                               2 સહાયક કોષો               1 અંડકોષ

*પરાગનયન ->[પરાગરજનું સ્ત્રીકેસર પર સ્થળાંતર]

       🧮પ્રકારો :- 1. સ્વફલન -->હવાઈ પુષ્પો

                                        --> સંવૃત પુષ્પો

                     :- 2. ગોઈટેનોગેમી --> પરપરાગનયન

                                             -->જનીનિક દષ્ટિએ સ્વફલન

                     :-3. પરવંશ --> અન્ય વનસ્પતિના પરાગાસન                                             પર સ્થાપનની ક્રિયા

* પરાગનયનના વાહકો :- અજૈવિક  (પવન & પાણી)

                               :- જૈવિક (પ્રાણીઓ)

> પવન પરાગનયન : -

              ---->આ પરાગરજમાં જોવા મળતા લક્ષણો :

                     હલકી, ચીકાશરહિત , સરળતાથી સ્થળાંતરિત

              ----> પુંકેસરની સ્થિતિ:- ખુલ્લા કે મુક્ત 

              ---->સ્ત્રીકેસરની સ્થિતિ:- મોટા, પીંછાંયુક્ત પરાગાસન

>>> એક અંડક્યુક્ત બિજાશય & અનેક પુષ્પો ધરાવતો પુષ્પવિન્યાસ :---- ઉદાહરણ . મકાઇનો ડોડો

>પાણી પરાગનયન : -

              ---->૩૦ જેટલી પ્રજાતિમાં મોટેભાગે એકદળી

              ---->નરજન્યું માટેના વાહકો :લીલ,દ્ધિઅંગી &ત્રિઅંગી

ઉદાહરણ. વેલિસ્નેરિયા, હાઇડ્રિલા ( મિઠા પાણીમાં ઉગે)

                દરિયાઇ ધાસ (ઝોસ્ટેરા)

>પરાગવાહકો :- મધમાખી, પતંગિયાં, માખી, ભૃંગકીટકો ,                                  ભમરીઓ, કીડી, ફુદા, ચામાચિડીયું

>આંતરસંબંધ દર્શાવતું ઉદાહરણ :-ફુદાનીજાત     &

                                                      યુક્કા વનસ્પતિ  

>બાહ્ય સંવર્ધન પ્રયુક્તિઓ :- સતત અંતઃસંવર્ધન (સ્વ-                                      પરાગનયન) દબાણને રોકવા પર-પરાગનયન

                          નો ઉપયોગ થાય

        પ્રયુક્તિઓ :- વહેલી ગ્રહણશીલતા (પરાગાસન)

                       :- પારાગાશય&પરાગાસનના જુદા સ્થાન

                       :- સ્વ-અસંગતતા

                               |         એકસદની        |      દ્વિસદની

                               |   ( દિવેલા ,મકાઇ )    |

--------------------------------------------------------------------

             ગેઈટેનોગેમી  |         ✅                 |     🚫

                 સ્વફલન   |         ✅                 |     ✅

>પરાગરજ-સ્ત્રીકેર આંતરક્રિયા :- પરાગરજની સ્ત્રીકેસરના પરાગાસન પર સ્થાપિત થઈ અંડકમાં પ્રવેશવાની ક્રિયાને ....

>પાક સુધારણા માટેની પદ્ધતિ :- કૃત્રિમ સંવર્ધન

                                       :- વંધ્યીકરણ -કોથળી ચઢાવવી

**** બેવડુ ફ્લન :----->

                        એક નરજન્યુ સાથે જોડાય

[1]= અંડકોષ (n) ------------------------> યુગ્મનજ (2n)

[2]=દ્ધિતિય કોષકેન્દ્ર (2n) --------- | બીજા નરજન્યું સાથે

                                                 |          જોડાય

                                                👇🏻

            ત્રિકીય પ્રાથમિક ભૂણપોષ કોષકેન્દ્ર (3n)

*** This nots is creating from ncert text book***

***This chapter board imp questions available in our website *** (cooning soon)